Silvicola

Do warzyw kapustnych możemy zaliczyć min. kapustę, kalafiory, brokuły, rzepę, czy brukiew. W naturze są to rośliny dwuletnie, ale dla liści i korzeni uprawiamy je jako jednoroczne. Wymagają stanowisk otwartych, gleby żyznej, przepuszczalnej i dobrze utrzymującej wilgoć. Większość kapustnych potrzebuje dużo azotu, ale nie należy ich sadzić do gleby świeżo nawiezionej obornikiem, gdyż powoduje to nadmierny wzrost, w wyniku którego rośliny są delikatniejsze i bardzie podatne na choroby.

Większośc kapustnych wysiewa się do kielkowników lub pod osłony wczesną wiosną, a później przenosi na zagony. W uprawie amatorskiej działkowcy często kiełkują rośliny w domach na parapetach okiennych.

Warzywa kapustne możemy sadzić do gleby zwartej, nie przekopywanej po poprzednich uprawach. Po posadzeniu rośliny ściółkujemy. Wymagają regularnego podlewania, szczególnie podczas suchej pogody. W czasie wzrostu możemy zasilać nawozami azotowymi.
Poniżej przedstawiamy niektóre warzywa kapustne, nadające się do uprawy amatorskiej na działkach.

Brokuł jest warzywem bardzo bogatym w witaminy (witamina C, A, witaminy z grupy B, PP), oraz sole mineralne (wapń, fosfor i żelazo). Dzięki zawartości sulforaphanu posiada właściwości antyrakowe. Najlepiej udaje się na glebach średnio-ciężkich, uprzednio obficie doprawionych kompostem. Lubi wilgoć i dużo słońca. Uprawiamy wyłącznie z roszady wyprodukowanej w kiełkowniku. Rozsadę możemy sadzić od początku kwietnia.

Do uprawy wiosennej doskonała jest odmiana "Sebastian" (fot.1). Odmiana ta wiąże róże po 30 do 40 dniach od posadzenia rozsady. Róże są wypukłe, barwy ciemnozielonej, o gładkiej i ścisłej powierzchni. Zalecana rozstawa wynosi 30 x 30 cm.

Pod koniec czerwca możemy przygotować rozsadę odmiany "Cezar" (fot.2). Na zagon sadzimy pod koniec lipca. Zalecana rozstawa wynosi 50 x 50 cm. Zbiory będą możliwe od września do października. Odmiana ta tworzy duże, ścisłe róże koloru zielonego z odcieniem fioletowym. Nie ma tendencji do szybkiego rozwijania pędów kwiatowych.

Kalafiory są dość blisko spokrewnione z brokułami. Wymagają gleb żyznych i próchniczych, bogatych w składniki odżywcze. Nasiona wysiewamy pod osłonami wczesną wiosną. Można je nawieźć nawozem azotowym lub płynnym nawozem organicznym. Kalafiory w okresie wzrostu wymagają ciągłego zaopatrzenia w wodę.

Wśród odmian wczesnych warto zwrócić uwagę na odmianę "Pionier", która charakteryzuje się wytrzymałością na suszę i niskie temperatury. Tworzy róże wypukłe, zwięzłe, barwy białej, dobrze okryte liśćmi. Wysiewamy pod osłony od lutego do marca. Na miejsce stałe przenosimy w kwietniu. Zalecana rozstawa wynosi 50 x 50 cm. Zbiory będą możliwe od czerwca do lipca.

Nieco później (do kwietnia) możemy wysiewać pod osłony odmianę "Rober" (fot. z prawej), bardzo plenną i dobrą jakościowo. Na zagon przenosimy od kwietnia do sierpnia. Zalecana rozstawa wynosi 50 x 50 cm. W zależności od pory sadzenia, zbiory będą możliwe nawet do końca października.

W uprawach amatorskich najczęściej można spotkać kapustę białą lub czerwoną. Obie odmiany wymagają gleb niezbyt ciężkich i dobrze nawiezionych, oraz obfitego zaopatrzenia w wodę. Z reguły kapustę wysiewa się w szklarni lub inspekcie na początku marca. Na zagony rozsadę przenosimy po około 6-ciu tygodniach. Najlepiej rośnie na zagonach, które w poprzednim roku były obsadzone fasolą lub grochem.

Jedną z najwcześniejszych odmian kapusty białej jest kapusta "Ditmarska Najwcześniejsza GOF". Możemy ją wysiewać pod osłonami już w lutym, a wysadzać na zagony w pierwszej połowie kwietnia. Zalecana rozstawa wynosi 50 x 40 cm. Od wysadzenia do zbioru upływa zaledwie 65 do 75 dni. Tworzy główki średniej wielkości, zwięzłe, na niskim głąbie. Uchodzi za bardzo smaczną. Niestety wczesne odmiany kapusty nie dają się przechowywać zbyt długo (do 6-ciu tygodni).

Wśród odmian późniejszych, które wysiewamy w kwietniu, a na zagony przenosimy od maja do czerwca, warto zwrócić uwagę na odmianę "Amager POL" (fot. na lewo). Okres wegetacji tej odmiany wynosi do 145 dni. Zbiory są możliwe od października do listopada. Tworzy duże, zwięzłe, kuliste główki, doskonale nadaje się do kwaszenia i przechowywania przez zimę.

Inną późną odmianą jest "Kamienna Głowa ZIF", której okres wegetacji wynosi aż 150 do 160 dni. Jest bardzo plenna, trwała w przechowywaniu i również doskonale nadaje się do kwaszenia.

Na zdjęciu po prawej widzimy kapustę czerwoną "Koda". Jest to odmiana wczesna, uprawiana na zbiór letni. Wysiewamy od marca do kwietnia, na zagony pikujemy od maja do czerwca w rozstawie 50 x 50 cm. Zbiory będą możliwe po 3 miesiącach (od sierpnia do października). Tworzy główki kuliste, średniej wielkości, ciemno-czerwone, osadzone na niskim głąbie. Przeznaczona jest do bezpośredniego spożycia.

Opracowano na podstawie : Mój Ogród, Delta, Warszawa 1993, s. 380 - 385; B. Frąszczak, Warzywa na nowalijki, Działkowiec, nr 2/2004, s. 50 - 51, oraz materiałów informacyjnych producentów.